Als zelfstandig ondernemer heb je de vrijheid om je werk op jouw manier in te richten. Je kiest bewust voor zelfstandigheid – en daar hoort bij dat je ook je eigen zaken goed regelt. Maar die vrijheid komt met onzekerheden. Vooral nu wetgeving rondom zzp’ers nog steeds voor onduidelijkheid zorgt. Misschien heb je hierdoor zelfs al opdrachten verloren of overweeg je een terugkeer in loondienst. Want zelfstandigheid betekent niet dat er geen projecten of werk is – maar wel dat de spelregels soms onduidelijk blijven.

Politiek zoekt oplossing

Ook in Den Haag is men zich bewust van deze onzekerheid. Op 4 april spraken Kamerleden en de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tijdens een debat over een nieuwe koers voor zelfstandigen. VVD, D66, CDA en SGP pleiten met een wetsvoorstel voor duidelijkheid en erkenning van ondernemerschap – en daarmee ook voor rust op de werkvloer.

De Wet DBA: al sinds 2016 onderwerp van discussie

De Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) moest oorspronkelijk zorgen voor een helder onderscheid tussen zelfstandigen en schijnzelfstandigen. In de praktijk bleef de uitvoering vaag. Daarom trad de Belastingdienst tot nu toe nog niet op bij onduidelijke situaties. Vanaf 1 januari 2025 komt daar verandering in: er gaan controles plaatsvinden. Boetes worden nog niet uitgedeeld in 2025, maar vanaf 2026 kan dat wel het geval zijn.

Deze aankondiging heeft gezorgd voor terughoudendheid bij opdrachtgevers, met name in sectoren als zorg, techniek, bouw en bij gemeenten. Daar vreest men dat de regels nog steeds niet helder genoeg zijn, wat leidt tot minder ruimte voor inzet van zzp’ers.

Schijnzelfstandigheid: dit zijn de aandachtspunten

Om te voorkomen dat je als schijnzelfstandige wordt gezien, is het belangrijk om te letten op:

  • Het werk moet een duidelijk begin en einde hebben (projectmatig).

  • De opdracht mag niet zomaar vervangbaar zijn door een werknemer.

  • Jij als zzp’er houdt zelf de regie over je werkzaamheden.

  • Er moet sprake zijn van ondernemersrisico (zoals eigen tarief, materiaal, gereedschap).

  • Je uurtarief moet beduidend hoger zijn dan dat van een werknemer.

  • Je moet zichtbaar opereren als ondernemer.

  • Leg afspraken met opdrachtgevers altijd goed vast.

Nieuw wetsvoorstel: zelfstandigheid als uitgangspunt

In het nieuwe wetsvoorstel ligt de nadruk op het recht om te ondernemen. De gemaakte afspraken tussen opdrachtgever en opdrachtnemer staan centraal, met toetsing vooraf in plaats van achteraf. De belangrijkste onderdelen zijn:

  • Zelfstandigentoets: toont iemand zich als ondernemer, met meerdere opdrachtgevers of eigen investeringen?

  • Werkrelatietoets: is er vrijheid in uitvoering en werktijd, en géén hiërarchische controle?

  • Sectoraal rechtsvermoeden: in risicosectoren mogen brancheorganisaties zelf aanvullende afspraken maken, bijvoorbeeld tegen schijnzelfstandigheid onder arbeidsmigranten.

Hoewel het voorstel op steun van meerdere partijen kan rekenen, is er nog geen meerderheid in de Tweede Kamer. De minister van SZW houdt vooralsnog vast aan de huidige Wet DBA.

Verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering?

Tegelijkertijd speelt ook de discussie over de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor zzp’ers. De voorgestelde Wet BAZ roept vragen op over uitvoerbaarheid. Zowel de Belastingdienst als het UWV gaf aan dat het voorstel te complex is. Inmiddels is aangekondigd dat de wet wordt herzien.

Wat wel zeker is: zodra je start als zelfstandige, moet je zaken als arbeidsongeschiktheid, werkloosheid, aansprakelijkheid en pensioen zelf regelen. De bescherming die je in loondienst automatisch had, verdwijnt – tenzij je daar zelf stappen in zet.

FFP publiceerde eerder al artikelen over deze thema’s, zoals:
Ondernemen begint met jezelf
Wat staat je te doen in 2025?

Tot slot

Of je nu net begint of al jaren onderneemt: zelfstandigheid betekent ook verantwoordelijkheid. Zorg dat je goed geïnformeerd bent over je rechtspositie en financiële risico’s. Een gecertificeerd financieel planner denkt met je mee, helpt je plannen en zorgt dat jij je kunt blijven richten op je werk – met zekerheid op de achtergrond.

Meer weten? Bel met Peter Hans Teutenberg op 06 430 76 526 of vul het contactformulier in.

Blog FFP | 18-4-2025 | Lees hier het hele bericht.